Mediawijsheid Competentiemodel 2021

Definitie van mediawijsheid in een helder model

Iedereen mediawijs. Dat is sinds 2019 de missie van Netwerk Mediawijsheid. Bij een nieuwe missie hoort een nieuw competentiemodel. Het Mediawijsheid Competentiemodel 2021 biedt acht mediawijsheidcompetenties en tien gebieden waarbinnen Nederlanders tastbare resultaten kunnen boeken met hun mediagebruik.

Op deze pagina vind je:

  • Een definitie van mediawijsheid
  • Toelichting op het Mediawijsheid Competentiemodel 2021
  • Informatie over de inzet van het model in de praktijk
  • Informatie over de totstandkoming van het model
  • Een vergelijking met het model uit 2012
  • Downloads

Mediawijsheid = De verzameling competenties die je nodig hebt om je bewust, kritisch en actief te kunnen bewegen in de mediasamenleving.

mediawijsheid competentiemodel 2021

Klik op de afbeelding om een grotere weergave te openen


Lancering tijdens de #WvdM

Op de slotdag van de Week van de Mediawijsheid 2020 presenteren Mary Berkhout-Nio en Daniël Lechner het vernieuwde model.

» Lees hun artikel

Acht competenties & tien gebieden

In het midden van het model staan de 17,5 miljoen burgers die zich vermaken, sporten, naar school gaan, werken, van hun pensioen genieten, hun hobby uitoefenen, vriendschappen sluiten en verliefd worden in de mediasamenleving van nu.

In de binnenring staan de acht mediawijsheidcompetenties: Bedienen, Exploreren, Vinden, Creëren, Verbinden, Discussiëren, Doorgronden en Reflecteren. Deze acht mediawijsheidcompetenties maken het begin uit van de definitie door de Raad voor Cultuur: het geheel van kennis, vaardigheden en mentaliteit die iedere burger nodig heeft.

In de buitenring staan de tien gebieden waarbinnen individuen concrete doelen kunnen behalen door hun mediagebruik. Door deze tien gebieden op te nemen in het model wordt benadrukt dat mediawijsheid geen abstracte, academische aangelegenheid is. Mediawijsheid gaat erom dat je door media gelukkiger wordt, betere vriendschappen krijgt, gezond blijft, een leuke baan vindt, prettig je vrije tijd besteedt, je gehoord en gezien weet, et cetera.

Bekijk de uitleg van het Competentiemodel ook in onderstaande video:


De definitie van mediawijsheid door de Raad voor Cultuur luidt: 'Mediawijsheid is het geheel van kennis, vaardigheden en mentaliteit waarmee burgers zich bewust, kritisch en actief kunnen bewegen in een complexe, veranderlijke en fundamenteel gemedialiseerde wereld'.

Downloads



Het model in de praktijk

Het Mediawijsheid Competentiemodel 2021:

  • maakt inzichtelijk wat we onder mediawijsheid verstaan;
  • vormt een vertrekpunt voor activiteiten, projecten en diensten van mediawijsheidprofessionals;
  • kan gebruikt worden voor de ontwikkeling van onderzoeken en meetinstrumenten om mediawijsheid bij diverse doelgroepen te monitoren;
  • vormt de onderlegger voor de activiteiten van Netwerk Mediawijsheid als de Week van de Mediawijsheid, de stimuleringsregeling en MediaMasters.

Hoe zet jij het competentiemodel in?


Zo kwam het model tot stand

Het model bouwt voort op het Mediawijsheid Competentiemodel 2012 (zie onderaan deze pagina). De nieuw toegevoegde buitenring is geïnspireerd door het onderzoek van Ellen Helsper en Alexander van Deursen naar ‘tangible outcomes of internet use’. De nieuw toegevoegde competenties Exploreren en Discussiëren zijn geïnspireerd door modellen voor mediawijsheid uit de VS van Julie Coiro en Renee Hobbs en Henri Jenkins e.a..

Het model is mede tot stand gekomen dankzij de adviezen van de Wetenschappelijke Raad van Netwerk Mediawijsheid, diverse mediawijsheidexperts en mediacoaches.

» Lees hier de uitgebreide verantwoording

Partners van Netwerk Mediawijsheid worden uitgenodigd om het model naar eigen inzicht in te zetten. Bijvoorbeeld voor de ontwikkeling van nieuwe diensten, onderzoeken, materialen, projecten en producten. Heb je vragen of ideeën bij het model, laat het weten via [email protected].

Mediawijsheid Competentiemodel 2012

Voorgaande versie

Het Mediawijsheid Competentiemodel 2012 werd ontwikkeld op basis van 10 competenties. Het model bestond uit 4 hoofdgroepen: begrip, gebruik, communicatie en strategie. Daarbinnen werden in totaal 10 competenties beschreven. Van elke competentie werd een verdeling in 5 niveaus gemaakt.

Het Mediawijsheid Competentiemodel 2012 is meegenomen bij de vorming van het model voor digitale geletterdheid van SLO in samenwerking met Kennisnet. Daarin is mediawijsheid als een van de vier gebieden benoemd en gedefinieerd.

Mediawijsheid Competentiemodel

Klik op de afbeelding om het competentiemodel in groter formaat te bekijken

Toelichting en materiaal competentiemodel 2012


Video: uitleg competentiemodel 2012


Don Zuiderman, docent ICT & Onderwijs op de Hogeschool Utrecht, legt het Mediawijsheid Competentiemodel 2012 uit.